Mẹo làm các món từ dưa gang

Dưa gang (miền Bắc gọi là dưa bở) tên khoa học là Cucumis melo L. thuộc họ Bầu bí (Cucurbitaceae). Trái dưa non làm rau ăn sống, nấu canh, muối, ngâm giấm…; dưa chín ăn với đường nhưng món tôi ưa thích nhất lại là dưa gang chín ướp đá và sinh tố dưa gang.

Thời tiết năm nay thật thất thường. Mới rằm tháng giêng mà khí hậu oi nồng khó tả. Mọi người trong gia đình – nhất là lũ trẻ – đều uể oải. Hôm qua, má tôi đi chợ, xách về vài trái dưa gang. Má bảo: “Hổm rày nóng quá!. Mấy đứa nhỏ nổi sảy, ngứa ngáy ngủ không được. Má mua dưa về giải nhiệt cho các cháu!”.

Nhìn những trái dưa gang chín, da màu vàng có sọc xanh, trong tôi chợt hiện ra những ký ức về ba tôi ngày xưa. Ngày ấy, cứ sau Tết là ba tôi thường mang thúng ra bờ ruộng thu hoạch dưa gang. Những trái dưa chín tới, mềm nứt vỏ, ruột màu xanh nhạt, thoảng mùi thơm trông rất ngon lành!. Anh em chúng tôi hay ba một trái chín, đem về cho vào bọc ny lông buộc chặt bằng sợi dây thun (để nước không thấm vào), rồi bỏ vào giỏ thả xuống mương vườn, nơi có bóng râm. Trưa hôm sau, lại vớt lên ăn với đường thẻ (loại đường mía màu vàng, đổ vào khuôn hình chữ nhật) vừa thơm, vừa mát như được ướp lạnh!

Thế nhưng tuyệt nhất vẫn là những món được má chế biến từ dưa gang như ướp đá, làm sinh tố.

Dưa gang ướp đá:

Món này làm rất dễ. Dưa gang chọn những trái già, to tròn, cầm nặng tay (cơm dầy), vỏ trái dưa nứt nhiều (dưa sáp, thịt dẻo ngon). Dùng tay ấn nhẹ, thấy dưa mềm và có mùi thơm thoang thoảng là được. Gọt vỏ, bỏ hạt, xắt dưa thành từng viên cỡ con cờ, cho vào dĩa. Cho đường cát + sữa đặc vào (ngọt ít nhiều tùy khẩu vị). Bào nước đá bỏ lên. Có thể thêm một ít si-rô cho có mùi thơm và màu sắc hấp dẫn.

Sinh tố dưa gang:

Dưa gang gọt vỏ, bỏ hạt, xắt từng miếng nhỏ cho vào cối xay sinh tố với một ít nước, xay nhuyễn. Cho đường + sữa tươi (hay sữa đặc) vào. Cuối cùng là cho đá bào vào, đổ ra ly.

Trong những ngày hè nóng nực, còn gì thú vị bằng ăn một dĩa dưa gang ướp đá hay uống một ly sinh tố dưa gang. Mùi thơm đặc trưng của dưa, chất bột mịn, bở tan trong miệng hòa lẫn vị ngọt, béo của sữa xua tan mọi cảm giác khó chịu của tiết trời oi bức.

Mách bạn: Theo Đông y, dưa gang có vị ngọt, tính mát, có tác dụng giải khát, thông khí, lợi tiểu. Trong những ngày hè, ăn dưa có thể phòng ngừa được cảm nắng. Theo các nhà khoa học, trong dưa gang có: 95% nước, 0,60% protid, 0,11% lipid, 3,72% glucid, 0,33% cellulose…, một số vitamin (A,B,C…) và các khoáng chất khác.

Hữu Tưởng

Mẹo làm các món từ dưa gang

By SoTayDauBep

Meo lam cac mon tu dua gang

Dua gang (mien Bac goi la dua bo) ten khoa hoc la Cucumis melo L. thuoc ho Bau bi (Cucurbitaceae). Trai dua non lam rau an song, nau canh, muoi, ngam giam…; dua chin an voi duong nhung mon toi ua thich nhat lai la dua gang chin uop da va sinh to dua gang.

Thoi tiet nam nay that that thuong. Moi ram thang gieng ma khi hau oi nong kho ta. Moi nguoi trong gia dinh – nhat la lu tre – deu ue oai. Hom qua, ma toi di cho, xach ve vai trai dua gang. Ma bao: “Hom ray nong qua!. May dua nho noi say, ngua ngay ngu khong duoc. Ma mua dua ve giai nhiet cho cac chau!”.

Nhin nhung trai dua gang chin, da mau vang co soc xanh, trong toi chot hien ra nhung ky uc ve ba toi ngay xua. Ngay ay, cu sau Tet la ba toi thuong mang thung ra bo ruong thu hoach dua gang. Nhung trai dua chin toi, mem nut vo, ruot mau xanh nhat, thoang mui thom trong rat ngon lanh!. Anh em chung toi hay ba mot trai chin, dem ve cho vao boc ny long buoc chat bang soi day thun (de nuoc khong tham vao), roi bo vao gio tha xuong muong vuon, noi co bong ram. Trua hom sau, lai vot len an voi duong the (loai duong mia mau vang, do vao khuon hinh chu nhat) vua thom, vua mat nhu duoc uop lanh!

The nhung tuyet nhat van la nhung mon duoc ma che bien tu dua gang nhu uop da, lam sinh to.

Dua gang uop da:

Mon nay lam rat de. Dua gang chon nhung trai gia, to tron, cam nang tay (com day), vo trai dua nut nhieu (dua sap, thit deo ngon). Dung tay an nhe, thay dua mem va co mui thom thoang thoang la duoc. Got vo, bo hat, xat dua thanh tung vien co con co, cho vao dia. Cho duong cat + sua dac vao (ngot it nhieu tuy khau vi). Bao nuoc da bo len. Co the them mot it si-ro cho co mui thom va mau sac hap dan.

Sinh to dua gang:

Dua gang got vo, bo hat, xat tung mieng nho cho vao coi xay sinh to voi mot it nuoc, xay nhuyen. Cho duong + sua tuoi (hay sua dac) vao. Cuoi cung la cho da bao vao, do ra ly.

Trong nhung ngay he nong nuc, con gi thu vi bang an mot dia dua gang uop da hay uong mot ly sinh to dua gang. Mui thom dac trung cua dua, chat bot min, bo tan trong mieng hoa lan vi ngot, beo cua sua xua tan moi cam giac kho chiu cua tiet troi oi buc.

Mach ban: Theo Dong y, dua gang co vi ngot, tinh mat, co tac dung giai khat, thong khi, loi tieu. Trong nhung ngay he, an dua co the phong ngua duoc cam nang. Theo cac nha khoa hoc, trong dua gang co: 95% nuoc, 0,60% protid, 0,11% lipid, 3,72% glucid, 0,33% cellulose…, mot so vitamin (A,B,C…) va cac khoang chat khac.

Huu Tuong